Ontwormen met kruiden
In mijn beginperiode (laat ons zeggen de eerste 10 jaar) had ik veel problemen met
wormen ( en met coccidiose ook trouwens). Dat weet ik zeker omdat ik regelmatig
mestonderzoek liet doen. Ik gebruikte Flubenol om te ontwormen en S-Mess of Baycox
voor de coccidiose.
Mijn kippen liepen toen nog op redelijk begroeide grasveldjes. Maar de buffkleur is zeer
gevoelig voor afbleken door de zon en dus plantte ik alles vol bomen en toen die na een
paar jaar alles overschaduwden kon ik geen groen meer onderhouden in mijn uitlopen.
Ondertussen had ik al meer geleerd over allerlei geneeskrachtige kruiden, vooral kruiden
die een goede invloed hebben op ademhalingsziekten en ik ben dus meer en meer
kruiden gaan gebruiken als groenvoer.
Al doende las ik regelmatig kruidenboeken en leerde ik ook de werking van tujon op
wormbesmet-tingen. Tujon zit in veel kruiden die gemakkelijk te telen zijn. Om te
ontwormen gebruik ik voort-durend, in volgorde van belangrijkheid : boerenwormkruid,
salie, absint alsem, wijnruit, bijvoet en citroenkruid. Ik voer ook wel look en daslook en
uien maar die heb ik nooit echt als wormmiddel beschouwd, hoewel dat soms wel wordt
geschreven.
Ik voer nooit overdreven veel en altijd gemengd met andere kruiden. Voor bijvoorbeeld
100 al wat grotere kuikens knip ik een volle emmer fijngeknipte kruiden, tot een derde
daarvan kunnen dan wormkruiden zijn, maar niet altijd. Het meeste groen is dan na een
uurtje wel weg want ze zitten daar op te wachten. Ik heb nog nooit ondervonden dat ze
daar enig nadeel zouden van hebben. Wat ik bijvoorbeeld ook doe is bloemknoppen
knippen van boerenwormkruid, gewoonlijk wat later in de zomer als er veel bloeiende
boerenworm te vinden is. Ik knip dan met een buxusschaar de topjes van de
bloemkoppen, dus de gele bloemhoofdjes, een emmer vol. Die volle emmer strooi ik dan
in de buitenrennen. Ik heb dan nog tegen de 100 al redelijk grote en halfwas kuikens en
die eten dat meestal dezelfde dag allemaal op (geel spul eten ze extra graag omwille van
de kleur, geel en oranje en rood heeft bij een kip altijd extra succes).
Ik weet wel dat tujon giftig is maar ik heb dus nog nooit kippen echt ziek gevoerd. Salie
bevat ook tujon en dat voer ik ook zeer veel omdat het ook een goede invloed heeft op
de ademhaling. Ik heb eens ooit in een of ander kruidenboek gelezen dat Salie door zijn
samenstelling het beste ontwormingskruid zou zijn omdat de tujon als het ware minder
schadelijk wordt gemaakt door het samenspel met de andere inhoudstoffen. Wat daar
van aan is weet ik niet maar ik voer het veel, ook aan zeer jonge kuikens en zonder
problemen.
Ooit las ik een artikel over een fokker van Wyandotte krielen. Die zaaide ieder jaar
absint alsem in zijn uitlopen. Dat liet hij dan eerst hoog genoeg groeien en dan liet hij
pas de opgroeiende kuikens in de rennen. Die aten dan blaadjes van de absint zo hoog
als ze er aan konden. De hoge absint gaf in de zomer schaduw, schoot dan in het zaad
en in het najaar aten de ondertussen volwassen kui-ken dat ook nog allemaal op. Dat
deed hij zo al jaren zonder problemen.
Sinds ik zoveel kruiden voer heb ik geen wormbesmettingen meer gehad. De laatste
keer dat ik nog eens Flubenol heb gekuurd is toch al bijna 10 jaar geleden denk ik. Ik
heb nog meermaals mestonderzoeken laten doen en daarbij bleek telkens dat ze volledig
wormvrij waren